Kolorado ştatının Boulder şəhərində Milli Standartlar və Texnologiya İnstitutu tərəfindən bu yaxınlarda nümayiş etdirilən NIST-F4 atom saatı Yer kürəsində indiyə qədər qurulmuş ən dəqiq vaxt ölçən cihazlardan biridir.
AzPost bildirir ki, bu barədə “Interesting Engineering” nəşri yazır.
Bu saat o qədər dəqiqdir ki, dinozavrlar dövründə işləməyə başlasaydı, bu gün də belə saniyəsinə qədər düz vaxtı göstərərdi.
Bu ay NIST alimləri onu rəsmi olaraq Beynəlxalq Çəkilər və Ölçülər Bürosuna (BIPM) “əsas tezlik standartı” – planetin ən elit atom saatlarına verilən ad kimi sertifikatlaşdırma üçün təqdim etdilər.
Cəmi 10-a yaxın ölkə belə saatlarla işləyir. İndi ABŞ yenidən həmin liqadadır.
Adi saatlardan fərqli olaraq, NIST-F4 kimi atom saatları atomların təbii vibrasiyalarından istifadə edərək vaxtı bildirir. Saatın içərisində minlərlə atom lazerlər vasitəsilə mütləq sıfıra yaxın temperatura qədər soyudulur və sonra fəvvarə kimi havaya atılır.
Onlar yüksəldikcə və aşağı düşdükcə, atomların enerji vəziyyətini dəyişməsinə səbəb olan tezlikə uyğunlaşdırılmış mikrodalğalı şüalanmadan keçirlər. Bu, saatın işləməsini müəyyən edən keçiddir.
NIST-F4 saatı bir gecədə yaranmyıb.O, agentliyin 1990-cı illərin sonunda hazırlanmış ilk saatı olan NIST-F1-dən təkamül edib. 2016-cı ildə bir hərəkət F1-i pozduqdan sonra NIST alimləri saatın ürəyini – mikrodalğalı rezonatoru sıfırdan yenidən qurmağa qərar verdilər.
Onlar maqnit sarğılarından tutmuş optik sistemlərə qədər hər bir detalı təkmilləşdirməklə, insan saçının beşdə biri qədər ensizliyə nail olmaq üçün illər sərf ediblər.
