Bu yeniyetmələr bəyənmələrə və şərhlərə fərqli reaksiya verir, həddən artıq şəxsi qəbul edirlər.
Ucnoqta.az xəbər verir ki, Kembric Universitetində aparılan yeni araşdırma nəticəsində müəyyən edilib ki, narahatlıq və depressiya kimi psixi sağlamlıq vəziyyəti olan yeniyetmələr sosial mediadan fərqli istifadə edirlər: onlar internetdə daha çox vaxt keçirir, özlərini başqaları ilə daha çox müqayisə edir, bəyənmə və şərhlərə daha sərt reaksiya verirlər.
Bu, psixika ilə sosial media arasındakı əlaqəni vurğulayan klinik diaqnozları özündə əks etdirən Nature Human Behavior jurnalında dərc edilmiş ilk genişmiqyaslı araşdırmadır.
Kembric Koqnitiv və Beyin Elmləri Departamentinin tədqiqatçıları 11-19 yaş arası 3340 britaniyalı yeniyetmənin məlumatlarını təhlil ediblər. Tədqiqat klinik qiymətləndirmələrdən istifadə baxımından unikaldır: diaqnozlar yeniyetmələr, onların valideynləri və müəllimləri ilə müsahibə aparan mütəxəssislər tərəfindən qoyulub. Bu, psixi pozğunluğu olan və olmayan yeniyetmələrin sosial media davranışlarını dəqiq müqayisə etməyə imkan verib.
Hər hansı psixi sağlamlıq pozğunluğu olan yeniyetmələr sağlam həmyaşıdlarına nisbətən gündə 50 dəqiqə daha çox sosial mediada vaxt keçirirlər.
Daxili pozğunluqları (narahatlıq, depressiya, TSSB) olanlar daha çox problemlərlə qarşılaşırlar:
Sosial müqayisə (başqalarının daha yaxşı olması hissi) belə yeniyetmələrin 48%-də, sağlam olanların isə 24%-də baş verir.
Bəyənmələrə və şərhlərə görə əhval dəyişir - 28% qarşı 13%.
Onlar sosial şəbəkələrdə vaxtlarına daha az nəzarət edirlər və emosiyalarını internetdə daha çox gizlədirlər.
Xarici pozğunluqları (DEHB, davranış pozğunluqları) olan yeniyetmələr daha az fərq göstərdilər - onlayn artan vaxt istisna olmaqla.
Psixi pozğunluğu olan bütün yeniyetmələr internetdə olan dostlarının sayından narazıdırlar.
Baş müəllif Louise Fassi deyir: "Yeniyetməlik dövründə dostluq çox vacibdir".
Araşdırmalar göstərir ki, anksiyete və depressiyadan əziyyət çəkən yeniyetmələr sosial mediaya fərqli baxırlar.
"Psixi pozğunluqlar platformalarla qarşılıqlı əlaqəmizi formalaşdırır və ya sosial media simptomları gücləndirir. Hansının birinci gəldiyini bilmirik" -deyə Fassi izah edir.
Bu, pis bir dairə kimidir: narahat olan yeniyetmə özünü "mükəmməl" profillərlə müqayisə edir - və bu, onların etibarsızlığını artırır və ya mənfi şərhə həddindən artıq reaksiya verir, narahat və əsəbi olur, vəziyyətini pisləşdirir.
"Bəzi fərqlər oflayn təcrübəni əks etdirir. Sosial müqayisə bu yeniyetmələrin həyatlarının bir hissəsidir və bu, onlayn şəkildə həyata keçirilir. Məsələn, sosial mediada bəyənmələr populyarlığın "reytinqi" rolunu oynayır, onsuz da depressiya ilə mübarizə aparanlarda rədd edilmə hisslərini artırır", Fassi əlavə edir.
Sosial şəbəkələrdə vaxta nəzarət problemləri xüsusilə daxili münaqişələrlə mübarizə aparanlar arasında özünü göstərir.
"Bizim tapıntılarımız klinik təcrübə və erkən müdaxilə təlimatlarının işlənib hazırlanması üçün vacib məlumatlar təqdim edir" dedi baş müəllif Amy Orben.
Elm adamları xüsusi məzmunun (məsələn, xarici görünüşlə bağlı yazıların) yemək pozğunluğu da daxil olmaqla bir sıra pozğunluqları olan yeniyetmələrə necə təsir etdiyini araşdırmağa çağırır.
