Florida ştatının Tampa şəhərində havanın çirklənməsi kritik həddə çatdığından, 50 mindən çox insana evdə qalmaq barədə xəbərdarlıq edilib. ABŞ Ətraf Mühitin Mühafizəsi Agentliyi (EPA) regionda havanın keyfiyyətinin “narıncı” səviyyəyə düşəcəyini və bunun xüsusilə həssas qruplar üçün ölümcül nəticələrə səbəb ola biləcəyini bildirir.
Mütəxəssislər, 65 yaşdan yuxarı şəxslərin, xroniki tənəffüs və ürək xəstəlikləri olan şəxslərin çölə çıxması halında ciddi sağlamlıq problemləri ilə üzləşə biləcəyini vurğulayıb.
***
Narıncı səviyyə açıq havada uzunmüddətli və ya gərgin fiziki fəaliyyətin təhlükəli ola biləcəyini bildirir. Havanın çirklənməsinin bu səviyyəsi – öskürək, nəfəs darlığı, xırıltı və sinə ağrısı kimi simptomlara səbəb ola bilər. Bəzi hallarda təcili tibbi yardım tələb oluna bilər.
EPA deyir ki, bu şəraitdə açıq havada vaxt keçirən insanlar tez-tez fasilələr etməli, yüngül idmanla məşğul olmalı və simptomları diqqətlə izləməlidirlər. Xüsusilə astma xəstələrinə dərmanlarını yanlarında götürmələri və qəfil simptomlar zamanı xəstəxanaya getmələri tövsiyə olunur.
***
ABŞ əhalisinin məlumatlarına görə, Tampa bölgəsində 65 yaşdan yuxarı təxminən 50.000 insan yaşayır. Həmçinin çoxlu astma, KOAH və xroniki ürək xəstələri var. Bu, xəbərdarlıqların ciddiliyini artırır.
Amerika Ağciyər Assosiasiyasına görə, bu cür xəbərdarlıqlar yalnız fərdlər özlərini həssas qruplara aid etdikdə işləyir. Ancaq araşdırmalar göstərir ki, insanların çoxu özlərini risk altında görmürlər.
***
Tampa pulmonoloqu xəbərdarlıq edib: "Sadəcə belə görünmədiyi üçün bunun təhlükəli olmadığını düşünməyin. Bu xəbərdarlıqlar isti dalğa və ya qasırğa kimi ciddi qəbul edilməlidir".
EPA-nın tövsiyələrinə səhər 10: 00-dan 18: 00-a qədər evdə qalmaq daxildir. Bu gün qapı və pəncərələri bağlı saxlamaq, hava filtrləri olan kondisionerlərdən istifadə etmək və gərgin işlərdən qaçmaq məsləhət görülüb. Real vaxt rejimində havanın keyfiyyətinə “AirNow” tətbiqi vasitəsilə nəzarət etmək olar.
***
Tampadakı bu vəziyyət təkcə yerli problem deyil. Amerika Ağciyər Assosiasiyasının 2025-ci il üçün Hava Vəziyyəti hesabatına görə, ABŞ əhalisinin təxminən yarısı və ya 156 milyon insan ozon və ya hissəciklərin çirklənməsi baxımından uğursuz olan ərazilərdə yaşayır. Bu rəqəm cəmi bir il ərzində 25 milyon artıb.
Mütəxəssislərin fikrincə, Florida ştatında baş verənlər iqlim böhranının yaratdığı daha böyük ictimai sağlamlıq probleminə işarə edir.
