Avropa ölkələrində, xüsusən də Aİ ölkələrində terror cinayətlərində şübhəli bilinən və təqsirləndirilən şəxslər arasında yetkinlik yaşına çatmayanların nisbəti son illərdə əhəmiyyətli dərəcədə artıb. “The Wall Street Journal” (WSJ) ekspertlərə istinadən yazır ki, ekstremist ideologiyaların təsiri altında olan gənclərin radikallaşması hərtərəfli reaksiya tələb edən narahatedici tendensiyadır.
London Kral Kollecinin məlumatına görə, 2022-2024-cü illərdə Belçikada terror işlərində ittiham olunan və şübhəli bilinənlərin təxminən üçdə biri yeniyetmələr, Böyük Britaniyada isə bu rəqəm saxlanılan hər beş nəfərdən biridir. WSJ qeyd edir ki, bu ilin əvvəlindən Avropada 14 və daha yuxarı yaşda onlarla yeniyetmə musiqi məkanlarına, alış-veriş mərkəzlərinə və müxtəlif dinlərə aid kilsələrə hücum etməkdə şübhəli bilinərək həbs edilib.
Müsahibə aparan ekspertlər gənclərin radikallaşmasının əsas amilləri kimi ekstremist ideologiyaların təbliğatının sosial şəbəkələrdə görünməmiş şəkildə yayılmasını və bunun süni intellekt texnologiyaları ilə təkmilləşməsini, sosial şəbəkələrin yeniyetmələrə böyük təsirini, o cümlədən Qəzza zolağında müharibə kimi rezonans doğuran və bölücü hadisələri qeyd ediblər. King's College-in təhlükəsizlik professoru Peter Newmanın qeyd etdiyi kimi, 7 oktyabr 2023-cü ildə İsrailə qarşı hücumlardan sonra ilk səkkiz ay ərzində Avropa ölkələrində terrorizm ittihamı ilə həbs olunanların təxminən üçdə ikisi azyaşlılar idi. Eyni zamanda, 2023-cü ildən 2024-cü ilə qədər Avropada uğurlu terror aktlarının ümumi sayı iki dəfə artaraq 67-yə çatıb.
Avropada yeniyetmələrə təsir baxımından əsas təhlükəni İslam ekstremist doktrinaları təşkil edir, lakin bununla yanaşı, azyaşlılar arasında radikal ifrat sağçı ideyaların populyarlığı artmaqdadır. Eyni zamanda, internetdə ekstremist ideyalar bir-birinə qarışmağa meyllidir – ağdərililərin üstünlüyü İslam terrorçularının prinsiplərinə heyran ola bilər, gənc cihadçılar isə Avropa hüququnun dilini və estetikasını götürürlər. Avstraliya İqtisadiyyat və Sülh İnstitutu qeyd edir ki, internet sayəsində gənclərin radikallaşması xeyli sürətlənib – hesablamalara görə, əgər 2002-ci ildə ekstremist baxışlara gəlmək 16 ay çəkibsə, 2015-ci ildə bu proses 40% sürətlənib.
Ekspertlər qeyd edirlər ki, ekstremist ideyalara, konspirasiya nəzəriyyələrinə və zorakılıq çağırışlarına əsaslanan onlayn icmalar ilk növbədə həmyaşıdları arasında sosial problemlərlə üzləşən yeniyetmələri əhatə edir.
