Bakı. Trend:
Bu bahar Azərbaycan üçün misilsiz diplomatik fəallıqdövrüdür.
Cəmi bir neçə həftə ərzində Bakı bir sıra mühüm beynəlxalqsəfərlərə ev sahibliyi etdi, qlobal və regional güc mərkəzləri iləstrateji əlaqələrini möhkəmləndirdi və Avrasiya məkanında artanrolunu bir daha təsdiqlədi.
Xarici siyasət sahəsində aparılan sistemli fəaliyyət göstərirki, Azərbaycan artıq təkcə regional proseslərin iştirakçısı deyil,həm də onların fəal formalaşdırıcısına çevrilib.
Azərbaycanın Prezidenti İlham Əliyevin Çinə rəsmi səfərivə "Səmaaltı İmperiya"nın sədri Si Cinpinlə danışıqları baş tutdu.Bu görüş təkcə növbəti diplomatik təmas deyil, iki ölkə arasındauzunmüddətli strateji tərəfdaşlığı möhkəmləndirən mühüm bir hadisəoldu.
Danışıqlar zamanı tərəflər Çinin genişmiqyaslı “Bir kəmər, biryol” təşəbbüsü çərçivəsində ikitərəfli əlaqələrindərinləşdirilməsinə sadiq olduqlarını təsdiqlədilər və energetika,nəqliyyat, rəqəmsal iqtisadiyyat və “yaşıl” texnologiyalarsahələrində yeni əməkdaşlıq istiqamətləri müəyyənləşdirdilər.
Si Cinpin Azərbaycanın Avropa, Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiyabazarlarına inteqrasiya olunan qlobal layihələrdə əsas roloynadığını vurğuladı. Prezident İlham Əliyev isə Azərbaycanın Pekinüçün davamlı, təhlükəsiz və effektiv nəqliyyat-loqistikazəncirlərinin qurulmasında etibarlı tərəfdaş olmağa tam hazırolduğunu bildirdi.
Xüsusi diqqət tərəflər tərəfindən qlobal böhranlar fonundaxüsusi əhəmiyyət qazanan Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizinin(Orta dəhliz) inkişafına yönəldildi. Pekin çox yaxşı anlayır ki,Rusiya və Ukrayna üzərindən Avropaya ənənəvi ticarət yolları ciddidərəcədə qeyri-sabit hala gəlib. Uzunmüddətli müharibə, sanksiyatəzyiqləri və qlobal bazarlarda rəqabətin artması fonunda Çinməhsullarının çatdırılması üçün alternativ marşrutlar axtarır.
Bu kontekstdə Azərbaycan Avrasiya logistik memarlığında həyativacib həlqəyə çevrilir. Ölkənin Xəzər dənizi, Mərkəzi Asiya, Qafqazvə Avropa arasında yerləşməsi onu əvəzolunmaz tranzit mərkəzinəçevirir. Azərbaycanın Çinlə əlaqələrinin dərinləşməsi bir neçə əsasüstünlük verir.
Birincisi, Azərbaycan dünyanın ən böyükinvestisiya, texnologiya və maliyyə bazarlarından birinə birbaşaçıxış əldə edir. Çin Azərbaycanın limanların, dəmir yollarının,enerji şəbəkələrinin və rəqəmsal platformalarınmodernləşdirilməsinə sərmayə qoymağa hazırdır.
İkincisi, tərəfdaşlığın diversifikasiyasıAzərbaycanın hansısa bir xarici güc mərkəzindən, istər Qərb,istərsə də Şərqdən asılılıq risklərini minimuma endirir.
Üçüncüsü, Azərbaycanın qlobal siyasətdə suverenstatusunun güclənməsi təmin edilir: Bakı həm Pekin, həm Vaşinqton,Brüssel, Moskva, Ankara, həm də Təl-Əviv ilə bərabərhüquqlumünasibətlər qurmaq iqtidarında olduğunu nümayiş etdirir.
Üstəlik, Çin Qərbin bir sıra oyunçularından fərqli olaraq,Azərbaycana daxili və xarici siyasətini dəyişmək kimi siyasişərtlər irəli sürmür.
Pekində keçirilən danışıqlar bir neçə əsas sahədə yeni birgəlayihələrin başlanması üçün möhkəm təməl yaratdı. Azərbaycanıngünəş və külək enerjisinin inkişafı üzrə genişmiqyaslı proqramlarhəyata keçirdiyi bir vaxtda Çin texnologiyaları və investisiyalarıölkənin ekoloji baxımdan daha dayanıqlı inkişaf modelinə keçidinisürətləndirə bilər və bu, eyni zamanda, energetika müstəqilliyinidə gücləndirəcək.
Qlobal iqtisadiyyatda sürətli rəqəmsallaşma şəraitində Bakı, Çininvestisiyaları və texnologiyaları cəlb edərək, məlumat mərkəzləri,5G infrastruktur, “ağıllı şəhər” platformaları vəkibertəhlükəsizlik sistemləri yaratmaq niyyətindədir.
Xəzər üzərindən nəqliyyat marşrutlarının inkişafı, multimodalloqistika mərkəzlərinin yaradılması, dəmir yolu və limanobyektlərinin modernləşdirilməsi Azərbaycanın Şərq və Qərb arasındaəsas tranzit mərkəzi rolunu daha da möhkəmləndirəcək.
Eyni zamanda, Çin şirkətləri Azərbaycanın aqrar-sənaye, xammalınemalı, maşınqayırma və yüngül sənaye sahələrində birgəmüəssisələrin yaradılmasında maraqlıdırlar ki, bu da milliiqtisadiyyatın diversifikasiyasına xidmət edəcək. Bu əməkdaşlıqistiqamətləri Azərbaycana təkcə böyük investisiya axını və onminlərlə yeni iş yeri qazandırmayacaq, həm də texnoloji səviyyənivə iqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyətini əhəmiyyətli dərəcədəartıracaq.
Çin-Azərbaycan əlaqələrinin güclənməsi Cənubi Qafqazın ümumigeosiyasi konfiqurasiyasına da təsir edəcək. Azərbaycan Avropaİttifaqı, Rusiya, Türkiyə, İran və Mərkəzi Asiya ölkələri ilədanışıqlarda öz mövqelərini əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirməkimkanına malik olacaq.
Bakıda Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə Avropaİttifaqının Xarici Siyasət və Təhlükəsizlik üzrə Ali NümayəndəsiKaya Kallas və ATƏT-in yeni baş katibi Feridun Sinirlioğlu arasındamühüm danışıqlar baş tutdu.
Kaya Kallas və Feridun Sinirlioğlunun səfərləri Avropadadərinləşən enerji böhranı, Ukraynada davam edən müharibə, CənubiQafqazda təhlükəsizlik sisteminin transformasiyası və bu stratejiregionda qlobal güclərin təsir uğrunda artan rəqabəti fonunda başverdi. Belə bir şəraitdə Azərbaycan yalnız enerji resurslarınıntədarükçüsü kimi deyil, həm də Avropa İttifaqı, Rusiya, Türkiyə,Çin və İran maraqlarının kəsişdiyi regionda sabitləşdirici faktorkimi çıxış edir.
Avropa İttifaqı üçün Azərbaycan enerji təhlükəsizliyinin təminolunmasında əvəzsiz tərəfdaş olaraq qalır. Rusiyadan qaztədarükünün azalmasından sonra Brüssel enerji mənbələrinindiversifikasiyası səylərini artırıb və bu kontekstdə AzərbaycanınCənub Qaz Dəhlizi vasitəsilə etibarlı qaz tədarükçüsü kimi rolukəskin şəkildə yüksəlib. Son məlumatlara görə, 2024-cü ildəAvropaya Azərbaycan qazı ixracı rekord həddə çatıb tərəflər butədarükün həcmini artırmağa hazır olduqlarını təsdiqlədi.
Bundan əlavə, Bakı və Brüssel “yaşıl” energetika sahəsində, ocümlədən hidrogen istehsalı və bərpa olunan enerji mənbələrinininkişafı layihələri üzrə əməkdaşlığı genişləndirmək imkanlarınımüzakirə etdilər ki, bu da Avropa İttifaqının 2050-ci ilə qədərkarbon neytral iqtisadiyyata keçid hədəflərinə uyğundur. ATƏT,daxili çətinliklər və təsir imkanlarının azalmasına baxmayaraq,Azərbaycan tərəfindən təhlükəsizlik, insan hüquqlarının qorunmasıvə postmünaqişə nizamlanması məsələlərinin müzakirəsi üçün mühümbeynəlxalq platforma kimi qiymətləndirilir.
Danışıqlarının nəticələri Azərbaycan üçün bir sıra mühümnəticələr verdi.
Birincisi, Bakı Avropa ilə stratejitərəfdaşlığa sadiqliyini təsdiqlədi, lakin aydın şəkildə qırmızıxətləri bəyan etdi: istənilən əməkdaşlıq yalnız suverenlik, ərazibütövlüyü və daxili işlərə qarışmamaq prinsipləri əsasındaqurulmalıdır. Bu yolla Azərbaycan Avropaya göstərdi ki, dərinləşənəməkdaşlığa hazırdır, lakin yalnız bərabərhüquqlu əsasda.
İkincisi, siyasi şərtlər olmadan enerjitərəfdaşlığının genişləndirilməsi barədə razılaşmalar Bakınınxarici siyasət cəbhəsində mühüm qələbəsidir. Dünyanın bir çoxölkələrinin iqtisadi əməkdaşlıq müqabilində siyasi tələblər vətəzyiqlərlə üzləşdiyi şəraitdə Azərbaycan "praqmatizmə qarşıpraqmatizm" formatında əlaqələr qurmaq qabiliyyətini qoruyur.
Üçüncüsü, ATƏT ilə fəal əməkdaşlıq Azərbaycanınbəzi Qərb dairələrinin Bakıya humanitar ritorikadan istifadəetməklə təzyiq göstərmək cəhdlərini qismən neytrallaşdırmağa imkanverir. Yeni ATƏT rəhbərliyi ilə dialoq vasitəsilə Azərbaycanbeynəlxalq qurumlarda daha balanslı və real postmünaqişə bərpaməsələlərinə yönəlmiş gündəmi formalaşdırmağa çalışır.
Dördüncüsü, Kaya Kallas və Feridun Sinirlioğluilə keçirilən görüşlər Azərbaycanın sabit, etibarlı və məsuliyyətlibeynəlxalq aktor kimi imicini daha da möhkəmləndirir.
Bakıda İran İslam Respublikasının Prezidenti MəsudPezeşkianın rəsmi səfəri baş tutdu. Bu, yeni İran liderinininaqurasiyasından sonra Cənubi Qafqaza etdiyi ilk xarici səfər idivə özü-özlüyündə görüşə xüsusi siyasi və simvolik məna verirdi.Azərbaycanın İranla münasibətləri tarixən mürəkkəb və bəzənziddiyyətli olub.
Əlaqələr həm coğrafi yaxınlıq və dərin mədəni-etnikbağlılıqların, həm də geosiyasi rəqabətin təsiri altındaformalaşıb. Bununla belə, hər iki tərəf münasibətlərinsabitləşdirilməsində obyektiv maraqlıdır. Xarici siyasət vəiqtisadi sahədə artan təcrid şəraitində İran qonşuları iləəlaqələri möhkəmləndirməyə çalışır ki, bu da sanksiya təzyiqlərinintəsirini azaltmağa kömək etsin. Tehran üçün Azərbaycan Şimal-CənubNəqliyyat Dəhlizinin inkişafında potensial tərəfdaşdır.
Bu dəhliz Rusiya, Qafqaz, İran və daha sonra Hindistan və FarsKörfəzi ölkələrini birləşdirir.
Bu təşəbbüsün uğurla həyata keçirilməsi, xüsusilə Hörmüzboğazında gərginliyin artdığı bir dövrdə, İran üçün yeni iqtisadiimkanlar açır. Öz növbəsində Azərbaycan cənub sərhədlərindəsabitliyin qorunmasında və İran ərazisi vasitəsilə Cənubi Asiyayavə daha geniş bazarlara çıxış imkanlarının artırılmasındamaraqlıdır.
Bakıdakı danışıqlar və əldə olunan razılaşmalar bir sıra ciddinəticələrə səbəb ola bilər.
Birincisi, İranla konstruktiv dialoqun bərpasıAzərbaycanın cənub sərhədlərində təhlükəsizlik təhdidləriniminimuma endirir. Bu, xüsusilə Yaxın Şərqdəki ümumi qeyri-sabitlikvə regionda xarici oyunçular arasında təsir uğrunda artan rəqabətfonunda xüsusi əhəmiyyət daşıyır.
İkincisi, nəqliyyat və logistika sahəsindəəməkdaşlıq Azərbaycan üçün İran vasitəsilə Hindistan və Cənub-ŞərqiAsiya bazarlarına əlavə çıxış imkanı yaradır. Bu, Azərbaycanınxarici iqtisadi əlaqələrinin diversifikasiyası siyasətində stratejiəhəmiyyətə malikdir və Avropa və ya Rusiya üzərindən keçənmarşrutlardan asılılığı azaldır.
Üçüncüsü, enerji sahəsində rəqabətinkəskinləşdiyi bir şəraitdə Bakı İranla qarşılıqlı faydalı şərtlərləelektrik enerjisi və qaz tədarükü üzrə birgə layihələr təklif edəbilər, öz energetika koridorlarının Avropaya inkişaf etdirilməsiprioritetini qorumaq şərtilə.
Dördüncüsü, Azərbaycan-İran münasibətlərininmöhkəmlənməsi, üçüncü dövlətlərin Ermənistan ərazisindən istifadəedərək həm Bakıya, həm də Tehrana təzyiq göstərmək cəhdlərinə qarşıəlavə balans yaradır. Azərbaycan-İran xəttində qarşıdurmapotensialının azalması Cənubi Qafqazın bütün regional təhlükəsizliksisteminin sabitləşməsinə xidmət edir.
Beşincisi, ikitərəfli əlaqələrin bərpasıAzərbaycanın daxili siyasəti baxımından da mühüm əhəmiyyət daşıyır:iqtisadi əməkdaşlıq güclənir, sərhəd bölgələri inkişaf edir,humanitar əlaqələr genişlənir ki, bu da ölkə daxilindəsosial-iqtisadi sabitliyə töhfə verir.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Rusiya rəhbərliyinindəvəti ilə İkinci Dünya Müharibəsinin başa çatmasının 80 illiyinəhəsr olunmuş Moskva Qələbə Paradında iştirak edəcək.
Azərbaycanın dövlət başçısının belə simvolik bir məqamdaRusiyanın paytaxtına səfəri siyasi, diplomatik və simvolik baxımdanböyük əhəmiyyət daşıyır və Bakının xarici siyasət strategiyasınınyetkinliyini və ölçülülüyünü əyani şəkildə nümayiş etdirir.Prezident İlham Əliyevin qlobal ziddiyyətlərin və Rusiyanınbeynəlxalq təcridinin artdığı bir dövrdə Qızıl Meydanda iştirakıAzərbaycanın beynəlxalq münasibətlərdə özünəməxsus yanaşmasınıaydın göstərdi: əsas dünya oyunçuları ilə əlaqələri möhkəmləndirməkvə bu zaman öz suverenliyini və strateji müstəqilliyini qorumaq.Səfər yalnız mərasim xarakterli tədbir kimi qiymətləndiriləbilməz.
Qərb liderlərinin əksəriyyətinin Rusiyadan uzaqlaşdığı vəMoskvanın təcrid olunması siyasətinin açıq şəkildə nümayişetdirildiyi bir dövrdə Azərbaycan Prezidentinin Qələbə Paradındaiştirakı balanslaşdırılmış və düşünülmüş diplomatik addımdır.
Bir tərəfdən Azərbaycan ümumi tarixi irsə hörmətini nümayişetdirəcək, faşizm üzərində qələbədə Azərbaycan xalqının verdiyitöhfəni vurğulayacaq. Digər tərəfdən Bakı aydın şəkildə göstərəcəkki, qlobal təlatümlər fonunda Azərbaycan xarici siyasət kursunumaraqlar balansı əsasında formalaşdırır və situativ siyasikonjonkturaya tabe olmur.
Parad iştirakçılığı Moskvanın hazırkı xarici siyasət kursunaqeyd-şərtsiz dəstək anlamına gəlmir. Bakı üçün bu, Rusiyanınxalqına və tarixi irsinə hörmət ifadəsidir - Kremlin beynəlxalqarenadakı konkret addımlarına açıq dəstək deyil.
Moskva Qələbə Paradında iştirak bir sıra uzunmüddətli nəticələrəsəbəb olur.
Birincisi, bu, Azərbaycan ilə Rusiya arasındapraqmatik siyasi dialoqu gücləndirir. Qeyri-sabit geosiyasi şəraitəbaxmayaraq, Bakı Moskva ilə işgüzar əlaqələrin qorunmasında,xüsusilə Cənubi Qafqazdakı proseslər kontekstində maraqlıdır.
İkincisi, parad mərasimində iştirakAzərbaycanın Qarabağda müharibədən sonrakı quruculuq vəErmənistanla sülh prosesi məsələlərində mövqelərini möhkəmləndirir.Rusiya bu istiqamətdə həlledici oyunçulardan biri olaraq qalır vəKremlin etimadına əsaslanan dialoqun davam etdirilməsi Bakıyaregional proseslərə təsir imkanlarını artırır.
Üçüncüsü, səfər Azərbaycanın xarici siyasətkursunun müstəqilliyini bir daha nümayiş etdirir. Bakı qərarlarınıyalnız öz milli maraqlarına əsaslanaraq verir, xarici təzyiqlərəboyun əymir. Bu yanaşma Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə müstəqilsiyasət yürüdə bilən ölkə kimi nüfuzunu artırır.
Dördüncüsü, Qələbə Paradında iştirakAzərbaycanı MDB, Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatı(baxmayaraq ki, Bakı bu təşkilatın üzvü deyil), Avrasiya İqtisadiİcması kimi çoxtərəfli regional platformalarda daha əlverişlimövqeyə gətirir, burada isə Rusiya hələ də mühüm rol oynayır.
May ayı isə Azərbaycanın xarici siyasət fəallığında dahabir mühüm mərhələ olacaq. Ay ərzində Bakı iki əsas səfərə evsahibliyi edəcək - İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahunun vəTürkiyənin Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanınsəfərlərinə.
Bu səfərlər dərin geosiyasi məna daşıyır və Bakının region vədünya miqyasında ən mühüm aktorlarla əlaqələrin gücləndirilməsiüzrə strateji xəttini əks etdirir. Beynəlxalq arenada davam edənqeyri-sabitlik, Yaxın Şərqdə gərginliyin artması və qlobalittifaqların transformasiyası fonunda Netanyahunun və Ərdoğanınsəfərləri təkcə formal protokol tədbirləri deyil, həm də ciddisiyasi, hərbi, iqtisadi və ideoloji koordinasiya elementləridaşıyır.
Azərbaycan-İsrail münasibətləri strateji xarakter daşıyır vəhərbi-texniki əməkdaşlıq, kəşfiyyat sahəsində qarşılıqlı fəaliyyət,yüksək texnologiyalı məhsul ticarəti, kənd təsərrüfatı, səhiyyə vəenergetika sahələrini əhatə edir. Bakı İsrailə neft ixrac edən ənböyük tədarükçülərdən biridir, Təl-Əviv isə Azərbaycan üçün yüksəktexnologiyalı müdafiə avadanlıqlarının əsas təminatçılarındanbiridir.
PUA texnologiyaları, hava hücumundan müdafiə sistemləri,radioelektron kəşfiyyat və kibertəhlükəsizlik sahələriAzərbaycan-İsrail tərəfdaşlığının yüksək səviyyəyə çatdığısahələrdəndir. Gözlənilən Netanyahunun səfəri, Yaxın Şərqdəkiproseslərin dinamikasına baxmayaraq, İsrail və Azərbaycanınikitərəfli əlaqələri möhkəmləndirməyə davam etdiyini rəmzi şəkildətəsdiqləyəcək.
Yaxın Şərqdə təhlükəsizlik vəziyyətinin pisləşdiyi bir şəraitdəBakı İyerusəlim üçün sabit tərəfdaş rolunu daha da gücləndirir.Bundan əlavə, səfər enerji sahəsində əməkdaşlığın daha dagenişlənməsinə təkan verəcək. İsrail Şərqi Aralıq dənizində qazhasilatını fəal şəkildə inkişaf etdirir və dünya bazarlarına enerjiresurslarının ixracı üçün Azərbaycanın logistik imkanlarındanistifadə etməkdə maraqlıdır.
Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri unikal bir baza üzərindəqurulub - "bir millət, iki dövlət" fəlsəfəsi. Bu münasibətlər təkcəmüttəfiqlik əlaqələri ilə məhdudlaşmır, bu, zamanın, müharibələrin,sülh təşəbbüslərinin və birgə iqtisadi layihələrin sınağındançıxmış strateji qardaşlıqdır.
Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 2025-ci ilin mayında Bakıyaplanlaşdırılan səfəri bu birliyin sarsılmazlığını bir dahatəsdiqləyəcək.
Gözlənilir ki, danışıqlarda aşağıdakı məsələlərə xüsusi diqqətayrılacaq: Türk Dövlətləri Təşkilatı çərçivəsində koordinasiyanındərinləşdirilməsi, burada Azərbaycan və Türkiyə inteqrasiyaproseslərinin əsas aparıcı qüvvələri kimi çıxış edir; Asiya iləAvropa arasında ticarətin artması fonunda Xəzərdənizi–Azərbaycan–Türkiyə marşrutu üzrə Orta Dəhlizin əhəmiyyətininyüksəlməsi şəraitində Şərq-Qərb nəqliyyat koridorlarının inkişafı;Cənubi Qafqaz, Yaxın Şərq və Mərkəzi Asiyada regional məsələlərüzrə mövqelərin uzlaşdırılması; müdafiə sənayesi layihələriningücləndirilməsi və yüksək texnologiyalar, enerji sahələrində birgətəşəbbüslərin irəlilədilməsi.
Ərdoğanın səfəri həm də Türk dünyasının konsolidasiyasıkontekstində mühüm rol oynayacaq ki, bu da Azərbaycanın Avrasiyaməkanında kollektiv mexanizmlər vasitəsilə təsirini gücləndirməkkimi strateji məqsədinə uyğundur. Bu iki səfər Bakıya uzunmüddətliperspektivdə bir sıra ciddi üstünlüklər qazandıracaq.
Birincisi, Azərbaycanın Böyük Yaxın Şərqtəhlükəsizlik və iqtisadiyyat arxitekturasında etibarlı tərəfdaşkimi mövqeləri möhkəmlənəcək. Regionda sabitliyin pozulduğu birvaxtda etibarlılıq və proqnozlaşdırıla bilmək qabiliyyəti kritikfaktora çevrilib və Azərbaycan bu reputasiyanı uğurla kapitalaçevirir.
İkincisi, Netanyahunun və Ərdoğanın səfərləribütün dünyaya göstərir ki, Azərbaycan sadəcə əlverişli coğrafimövqeyə malik ölkə deyil, həm də real strateji kapitala sahibdir.Bakı İsrail və Türkiyə kimi bölgənin iki aparıcı hərbi-siyasi gücüilə müttəfiqlik münasibətləri qurur.
Üçüncüsü, bu səfərlər Azərbaycanın yüksəktexnologiyalı sahələrinin - müdafiə sənayesinin, rəqəmsallaşmanın,yaşıl energetikanın, kənd təsərrüfatı və səhiyyənin inkişafına yeniimpuls verəcək ki, bu da birbaşa ölkənin iqtisadi diversifikasiyastrategiyasına xidmət edir.
Dördüncüsü, İsrail və Türkiyə ilə koordinasiyaAzərbaycanın Qarabağda müharibədən sonrakı quruculuq vəErmənistanla sülh danışıqları məsələlərində mövqeləriningüclənməsinə kömək edəcək. Xüsusilə Ankaranın və Təl-Əvivinmüxtəlif beynəlxalq platformalarda Azərbaycanın maraqlarını müdafiəedən vasitəçi və lobbiçi kimi çıxış etməsi potensialımövcuddur.
2025-ci ilin baharı Bakının çoxşaxəli diplomatiyasının yüksəkeffektivliyini aydın şəkildə nümayiş etdirdi. Azərbaycan dünyasiyasətində müxtəlif güc mərkəzləri ilə öz əlaqələrini inamlaqurur: Çinlə - qlobal ticarət və nəqliyyat sahəsində; Avropaİttifaqı və ATƏT-lə - energetika və siyasi-diplomatik qarşılıqlıfəaliyyət istiqamətində; Rusiya ilə - regional təhlükəsizlik vəmüharibədən sonrakı nizamlanma sahəsində; İranla - praqmatikqonşuluq və nəqliyyat-logistika sahəsində; İsraillə - yüksəktexnologiyalar və müdafiə məsələlərində; Türkiyə ilə - stratejitərəfdaşlıq və inteqrasiya layihələri istiqamətində.
Bu cür çoxvektorlu siyasət Azərbaycanın dünya siyasətindəmüstəqil subyekt kimi çıxış etməsinə, xarici qüvvələrin təsirobyektinə çevrilməməsinə imkan yaradır. Bahar aylarında baş verəndiplomatik fəallıq fonunda Bakının bir sıra istiqamətlərdətəşəbbüslərini gücləndirəcəyi gözlənilir: Şərq-Qərb və Şimal-Cənubnəqliyyat və energetika dəhlizlərinin təşviqi; türk dünyasıçərçivəsində əməkdaşlığın daha da dərinləşdirilməsi; Qlobal Cənubformatlarında Azərbaycanın rolunun artırılması; Qarabağdapostmünaqişə bərpa proseslərinə dair yeni təşəbbüslərin irəlisürülməsi.
Azərbaycan sürətlə Avrasiya məkanında nəqliyyat və energetikadəhlizləri şəbəkəsinin mərkəzi halqasına dönür, müstəqil xaricisiyasəti isə onu qlobal geosiyasi yenidənqurma proseslərinin vacibiştirakçısına çevirir.