Mayın 9-da Böyük Vətən Müharibəsində Qələbənin 80 illiyi şərəfinə Moskvanın Qırmızı Meydanında ənənəvi bayram tədbirləri və hərbi parad keçiriləcək. Baxmayaraq ki, bu il onlar bir qədər təmtəraqlı olacaqlar, çünki yubiley ilidir və Rusiya Ukrayna münaqişəsini qalib hesab edir. Tədbirdə bir çox ölkələrin liderləri, o cümlədən dünyanın ən böyük dövlətlərinin başçıları iştirak edəcək.
Tədbirdə postsovet ölkələrinin rəhbərləri də iştirak edəcək. Rusiya prezidenti Vladimir Putinlə Qırmızı Meydanda Belarus prezidenti Aleksandr Lukaşenko, Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev, Qazaxıstan prezidenti Kasım-Jomart Tokayev, Tacikistan və Qırğızıstan liderləri Emoməli Rəhmon və Sadır Japarov, Özbəkistan prezidenti Şavkat Mirziyoyev və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan iştirak edəcəklər.
Xatırladaq ki, daha əvvəl Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov Kremlin bu günün qürur və sevincini Rusiya ilə bölüşən hər kəsi görməkdən şad olacağını bildirmişdi.
Xatırladaq ki, Rusiya-Amerika münasibətlərinin normallaşması fonunda həmin gün ABŞ prezidenti Donald Trampın da Moskvada olacağı ilə bağlı şayiələr yayılmışdı və Putinin mətbuat katibi Peskov bəyan etmişdi ki, Tramp Vətən Müharibəsinə həsr olunmuş tədbirdə iştirak etmək qərarına gəlsə, onlar yalnız Moskvada onları qəbul etməkdən məmnun olacaqlar. Bununla belə, Tramp administrasiyası bəyan edib ki, Tramp mayın 9-da qeyd olunan tədbirdə iştirak etməyi planlaşdırmır.
Hindistanın baş naziri Narendra Modi də əvvəllər tədbirdə iştirak etmək üçün ərizəsini təsdiqləyib, lakin sonradan Vətən Müharibəsində Qələbəyə həsr olunmuş tədbirdə iştirak etməyəcəyini bəyan edib. Sonuncunun səfərinin ləğvi çox güman ki, Hindistan-Pakistan münasibətlərindəki həddindən artıq gərginliklə bağlıdır. Rusiya prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov Hindistanın tədbirdə fərqli, lakin yüksək səviyyədə deyil, təmsil olunacağını bildirib.
Braziliya prezidenti da Silva, Burkina-Faso prezidenti İbrahim Traore, Venesuela prezidenti Maduro və Vyetnam prezidenti To Lama, həmçinin Kuba prezidenti Migel Diaz-Kanel, Serbiya prezidenti Vuçiç, Slovakiyanın baş naziri Robert Citso və Çin prezidenti Si Cinpinq Moskvaya gələcək.
Qonaqlar arasında Qırğızıstandan Sadır Japarov, Türkmənistandan Serdar Berdiməhəmmədov, Abxaziyadan Badra Qunba, Monqolustan Uxnaaqiyn Xurelsux, Fələstin lideri Mahmud Abbas, Bosniya və Herseqovina lideri Milorad Dodik də olacaq.
Xatırladaq ki, Avropa İttifaqı Rusiyanın boykot müddətini bir az da uzatmaq istəyən müxtəlif ölkələrin liderlərini Rusiyaya səfərdən çəkinməyə çağırır.
Bundan əvvəl Aİ-nin xarici işlər və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi Kaia Kallas Aİ-yə üzv və namizəd ölkələrin liderlərinə Moskvaya səfər etməmək barədə xəbərdarlıq etmişdi.
“Rusiyanın Avropada faktiki olaraq genişmiqyaslı müharibə apardığını nəzərə alsaq, mayın 9-da Moskvada keçiriləcək paradlarda və ya bayram tədbirlərində hər hansı iştirak Avropa tərəfi tərəfindən yüngül qarşılanmayacaq. Biz açıq şəkildə bildirdik ki, biz heç bir namizəd ölkənin mayın 9-da Moskvada keçiriləcək bu tədbirlərdə iştirakını istəmirik”, – Kallas üzv dövlətləri öz nümayəndələrini Ukraynanın paytaxtı Kiyevə göndərməyə çağırıb.
Maraqlıdır ki, son vaxtlar Avropa İttifaqının siyasətini kəskin tənqid edən Orban nəhayət, özünün də Moskvaya getməyəcəyini açıqlayıb. Ərdoğan da Moskvada olmayacaq, bu barədə bir müddət əvvəl məlumat vermişdi.
Maraqlıdır ki, Serbiya prezidenti Aİ rəhbərliyinin bütün təhdid və xəbərdarlıqlarına məhəl qoymayaraq, buna baxmayaraq, Vətən Müharibəsində qələbəyə həsr olunmuş tədbirdə iştirak etmək qərarına gəlib.
Slovakiyanın baş naziri Tsitso da heç də az olmayan təzyiqlərə məruz qalıb.
Tsitso Kallasın xəbərdarlığına cavab olaraq, “Heç kim mənə hara getməyimi və ya getməməyimi deyə bilməz” deyə cavab verib. Yeri gəlmişkən, mayın 8-də İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu Bakıya 5 günlük səfərə gəlir. Rusiya mətbuatı iddia edir ki, Netenyahu İlham Əliyevlə birlikdə tədbirə qatılacaq.
Qoşqar Salmanlı
